Kwasy Omega-3 i ich rola w okresie ciąży i laktacji

Rola kwasów Omaga-3

Kwasy tłuszczowe Omega-3 mają ogromne znaczenie podczas ciąży. Odgrywają istotną rolę w rozwoju tkanki nerwowej, mózgu i siatkówki oka u płodu. Dlaczego? Gromadzenie DHA w obrębie mózgu dziecka jest najwyższe po 20. tygodniu ciąży. Wtedy też rozpoczyna się najbardziej intensywny rozwój ośrodkowego układu nerwowego, różnicują się ośrodki poznawcze oraz narządy mowy i wzroku. Dzieje się tak aż do czwartego roku życia malca.

Spożywanie w odpowiednich ilościach kwasów Omega-3 w trakcie trwania ciąży może mieć również korzystny wpływ na masę urodzeniową dziecka. Co więcej, udowodniono, że skutkują nieznacznym wydłużeniem czasu trwania ciąży oraz że pomagają zapobiegać przedwczesnym porodom. Ponadto uważa się, że stężenie DHA we krwi matek i krwi pępowinowej może przyczyniać się do przyrostu tkanki kostnej u zdrowych, donoszonych noworodków. O dobrym działaniu kwasów z rodziny Omega-3 wypowiada się również  mgr Diana Wolańska z Instytutu Żywności i Żywienia, dietetyk i ekspert programu „Zdrowa ONA”. Według niej, Omega-3 wpływają na prawidłowe nawilżenie dróg oddechowych, co jest istotne w zapobieganiu ostrej niewydolności oddechowej u wcześniaków. Tłumaczy również, że kwas dokozaheksaenowy zwiększa mineralizację tkanki kostnej, podnosi odporność i zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego u dziecka.

Kwasy Omega-3 w okresie laktacji

Wyniki badań epidemiologicznych wskazują na to, że większe ilości DHA w mleku matki przyczyniają się do obniżenia depresji poporodowej. Odpowiednie wysycenie organizmu niezbędnymi kwasami tłuszczowymi wpływa korzystnie na mamę i dziecko. Warto jednak zastanowić się, jak postępować, aby zapewnić malcowi odpowiednią dawkę Omega-3. Zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych w kobiecym pokarmie jest zależna od diety przyszłej mamy. Poziom DHA w mleku matki maleje wraz ze wzrostem długości okresu karmienia. Świadczy to o wyczerpywaniu się zapasów zgromadzonych podczas ciąży. Dlatego bardzo istotne jest, aby nie zapominać o suplementacji kwasów z grupy Omega-3 zarówno podczas ciąży, jak i okresu laktacji. U matek karmiących piersią i suplementujących kwasy DHA obserwuje się wzrost zawartości DHA w mleku.

Prawidłowa dieta bogata w kwasy Omega-3

Kobieta w okresie ciąży jak i w trakcie karmienia piersią powinna układać dietę w taki sposób, aby w miarę możliwości pokryć pełne zapotrzebowanie na niezbędne sole mineralne, witaminy i wartości odżywcze. Jednak, jak podkreśla dr n. med. Grzegorz Południewski, ginekolog i ekspert programu „Zdrowa ONA”, spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 w dostatecznej ilości w naszych warunkach jest w wielu przypadkach niemożliwe. Z tego powodu warto rozważyć przyjmowanie tychże składników w postaci suplementów. Lekarz dodaje, że swoim pacjentkom poleca takie preparaty jak Folik Mama 1 Trymestr czy Folik Mama 2-3 Trymestr Laktacja, w zależności od tego na jakim są etapie ciąży. Zapotrzebowanie na kwas DHA wynosi ok. 200-300 mg dziennie, a dzienna dawka w przypadku obu tych produktów w pełni to zapotrzebowanie pokrywa. Ponadto podkreśla, że suplementy te wystarczy zażywać raz dziennie i o dowolnej porze dnia, co znacznie ułatwia suplementację.

Co jeść, aby dostarczyć jak najwięcej DHA?

Najbogatszym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 są tłuste ryby, takie jak makrela, łosoś czy sardynki oraz wodorosty. Zdaniem dietetyka, mgr Diany Wolańskiej, ważne jest zapewnienie wysokiej jakości źródeł DHA bez ryzyka zanieczyszczenia metalami ciężkimi i dioksynami, które zawarte są w rybach i mogą być szkodliwe dla płodu. Z tego też względu zaleca się konsumpcję ryb 2-3 razy w tygodniu. Kwasy omega -3 można znaleźć również w orzechach, migdałach, pestkach dyni, siemieniu lnianym a także w olejach: rzepakowych i lnianym.

Kwasy Omega-3 a Omega-6

Kwasy Omega-3 obniżają przede wszystkim poziom trójglicerydów (TG) w surowicy krwi, poziom „złego” cholesterolu (LDL) oraz wpływają na wzrost „dobrego” cholesterolu (HDL). Jest to bardzo korzystne zjawisko, ponieważ ryzyko wystąpienia miażdżycy jest uwarunkowane zarówno wysokim poziomem TG, jak i wysokim poziomem cholesterolu LDL. Kwasy te hamują również rozwój guzów, namnażanie się tkanki nowotworowej w tym również jej rozprzestrzenianie. W ten sposób wpływają na zapobieganie nowotworom i mogą być wykorzystywane w profilaktyce tej choroby.

Z kolei kwasy Omega-6 wydają się być istotne z punktu widzenia zapewniania odpowiedniego wzrostu, gojenia ran, czynności nerek i wątroby oraz zapobiegania zakażeniom. Kwasy te wykazują również korzystne oddziaływanie w odniesieniu do obniżania poziomu tzw. „złego” cholesterolu. Stwierdzono jednak, że wysokie spożycie kwasów Omega-6, oprócz obniżania „złego” cholesterolu może powodować również obniżenie tzw. „dobrego”, co w konsekwencji może prowadzić do odkładania utlenionego tłuszczu na ściankach tętnic prowadząc do ich stwardnienia, zwężenia światła naczyń krwionośnych, a w przyszłości chorób serca.