Zaparcia i biegunka w czasie ciąży i karmienia piersią

Zaparcia – częsty problem przyszłej mamy

Ciąża to czas, w którym występuje prawdziwa huśtawką hormonalna. Zmieniające się stężenia hormonów często w znacznym stopniu odpowiadają za wiele dolegliwości ciążowych. Zwiększone stężenie progesteronu, hormonu który odpowiada za prawidłowy przebieg ciąży, przyczynia się do rozluźnienia mięśniówki jelit. Perystaltyka, czyli własne ruchy jelit transportujące treść pokarmową, jest słabsza. Wpływa to znacząco na zmniejszenie częstotliwości wypróżnień u kobiety ciężarnej. Dodatkowo, ciągle powiększająca się macica uciska jelita, jeszcze bardziej zwiększając ryzyko zaparć.

Z zaparciami mamy do czynienia kiedy ilość wypróżnień jest mniejsza niż dwa w tygodniu lub gdy występują one rzadziej niż co trzeci dzień. Stolce zwykle mają zbitą konsystencję i są z trudnością wydalane. Zaparciom towarzyszy uczucie niepełnego wypróżniania. Warto pamiętać, aby nie lekceważyć problemu, ponieważ nieleczone zaparcia mogą prowadzić do rozwoju hemoroidów. Dolegliwości związane z hemoroidami zgłasza aż 85% kobiet w III trymestrze ciąży.

Leczenie niedokrwistości, żelazo i zaparcia

W okresie ciąży znacznie wzrasta zapotrzebowanie na żelazo. Wiele kobiet nie dostarcza odpowiedniej ilości tego pierwiastka wraz z dietą, a ich posiłki nie są odpowiednio skomponowane, żeby zwiększyć przyswajalność żelaza. W związku z tym, problem niedokrwistości występuje wśród ciężarnych kobiet dosyć często. Jeśli cierpisz z powodu anemii i przyjmujesz już preparaty z żelazem, problem zaparć także może się nasilić. Najlepszym sposobem będzie indywidualna dawka żelaza dobrana przez lekarza prowadzącego, odpowiednio zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna dostosowana do Twoich aktualnych możliwości.

Leczenie zaparcia w ciąży – przeanalizuj swoją dietę!

Przy problemie z zaparciami w czasie ciąży, warto przeanalizować swoją dietę. Oczywiście, można za wszystko obwinić hormony i zmiany zachodzące w kobiecym ciele, ale czynniki żywieniowe mają znaczący wpływ na prawidłową pracę przewodu pokarmowego.

Jeśli Twoja dieta jest uboga w warzywa, pełnoziarniste produkty (typu kasze gruboziarniste, pieczywo razowe), a jednocześnie bogata w tłuszcze i cukry proste, to możesz mieć większe problemy z zaparciami. Zmieniając nawyki żywieniowe i odpowiednio bilansując dietę pod swoje potrzeby, nie tylko możesz zmniejszyć problem zaparć, ale także odnieść inne korzyści zdrowotne.

Przy występujących objawach, dobre efekty przynosi jedzenie rano namoczonych w ciepłej wodzie przez noc suszonych śliwek. Możesz także zwiększyć spożycie naturalnych fermentowanych produktów mlecznych (takich jak np. jogurt, maślanka, kefir). (1) (2)

Zaparcia – nie tylko błonnik pokarmowy!

W wielu poradnikach można przeczytać, że na zaparcia pomaga błonnik pokarmowy. W znacznym stopniu jest to prawda, ale samo zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego to zdecydowanie za mało. Oprócz błonnika pokarmowego należy zwiększyć ilość wypijanej wody. Będzie ona wiązała się z błonnikiem rozpuszczalnym, co ułatwi pasaż jelitowy, a tym samym zmniejszy problem zaparć. Spożywając duże ilości błonnika i pijąc małą ilość wody możemy wręcz uzyskać efekt odwrotny do zamierzonego.

[link url="http://mamanadiecie.pl/nawodnienie-organizmu-ciazy-karmienia-piersia/"]Podpowiadamy, jak dbać o nawodnienie organizmu. Sprawdź![/link]

Jakie płyny na zaparcia?

Jeśli cierpisz na zaparcia w ciąży, to zdecydowanie postaw na zwiększenie ilości wypijanej wody. Pamiętaj o tym, że w okresie ciąży i karmienia piersią zapotrzebowanie na płyny wzrasta.

Z wyborem innych niż woda płynów należy zachować ostrożność. Przykładem jest chociażby czarna herbata, która może nasilać zaparcia. Jeśli jesteś fanką ciepłych napojów herbacianych, zamień je na owocowe napary np. z imbirem i cytryną.

Pokarmy zapierające - ich unikaj!

Niektóre pokarmy mogą działać zapierająco. Postaraj się ograniczyć:

• Banany
• Gotowaną marchewkę
• Jagody
• Produkty „oczyszczone” (biały ryż, jasne pieczywo, drobne kasze)
• Kakao, czekoladę i wyroby z czekoladą
• Tłuste produkty np. cukiernicze (np. ciastka z kremem, ciasto francuskie)

Długotrwałe stosowanie silnych naparów kawy, lewatyw lub produktów o działaniu przeczyszczającym jako wspomaganie leczenia zaparć, nie jest idealnym rozwiązaniem, zwłaszcza u kobiet ciężarnych lub karmiących piersią. Kobiety w ciąży powinny unikać nadmiaru kofeiny, a korzystanie z syntetycznych preparatów nie uczy zdrowych nawyków żywieniowych. W konsekwencji, zwalczamy jedynie symptomy a nie przyczynę.

Aktywność fizyczna – czy pomaga na problem zaparć w ciąży?

Aktywność fizyczna jest bardzo dobrym pomysłem na zmniejszenie częstotliwości występowania zaparć. Osoby aktywne zdecydowanie rzadziej skarżą się na te dolegliwości. Warto poświęcić trochę czasu na proste ćwiczenia, czy chociażby spacery. Ponadto, sport zmniejsza ryzyko występowania cukrzycy oraz problemów z powrotem do formy sprzed ciąży.

Uwaga! Jeśli Twoja ciąża przebiega prawidłowo, a lekarz prowadzący da zielone światło na uprawianie aktywności, korzystaj z tej możliwości. Jedyne aktywności, które nie są zalecane podczas ciąży, to najczęściej te, które grożą upadkiem. Wystarczy, że zamiast ekstremalnych górskich zjazdów rowerowych wybierzesz spokojną przejażdżkę w bezpiecznej okolicy. Podobna zasada dotyczy coraz modniejszych ostatnio ćwiczeń na trampolinie. Ze względu na możliwe osłabienie mięśni dna miednicy, ćwiczenia te są odradzane kobietom w ciąży oraz tym, które niedawno urodziły.

Warto jednak pamiętać, aby zachować rozsądek podczas planowania swoich aktywności. Zaczynaj powoli i stopniowo. Obserwuj swój organizm. Nie forsuj się, jeśli przed ciążą nie uprawiałaś jakiegokolwiek sportu. Jeśli już wcześniej trenowałaś, nie stawiaj sobie ambitnych celów treningowych, jak sprzed okresu ciąży. Zanim podejmiesz decyzję o wykonywaniu jakichkolwiek ćwiczeń w trakcie ciąży lub po urodzeniu, koniecznie skonsultuj się ze specjalistą.

Biegunka u kobiety ciężarnej lub karmiącej piersią

Kobiecie w okresie ciąży i laktacji może przytrafić się również problem z rozwolnieniem. Mówi się o nim wtedy, gdy kobieta oddaje przynajmniej trzy luźne stolce dziennie.

Przyczyn biegunki może być wiele, poczynając od zatrucia pokarmowego, przez reakcje alergicznej, po objaw zespołu nadwrażliwego jelita. W większości przypadków biegunki szybko mijają. Trwające przewlekle są jednak niebezpieczne. Długotrwałe występowanie biegunki wiąże się ze zwiększoną utratą wody. W tym przypadku, gospodarka wodno-elektrolitowa może zostać zachwiana.  Jeżeli jesteś w takiej sytuacji koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Warto znaleźć przyczynę występowania biegunki i zadbać o uzupełnienie straty elektrolitów.

Biegunka? Pij więcej wody!

Wiele osób podczas biegunki nie dba o zwiększenie ilości przyjmowanych płynów, bo twierdzą, że może to nasilić objawy. Oczywiście może tak się zdarzyć, ale należy zaznaczyć, że w tej sytuacji to wręcz celowe działanie naszego organizmu. To jego reakcja obronna. W ten sposób chce on pozbyć się tego co mu przeszkadza w prawidłowym funkcjonowaniu. W związku z tym, absolutnie należy zadbać o prawidłowe nawodnienie.

Warto zwrócić uwagę, że nie każdy rodzaj wody w tej sytuacji będzie wskazany. To czego powinniśmy bać się najbardziej to starta pierwiastków - potasu, sodu i magnezu. W związku z tym, warto sięgnąć po wodę wysoko zmineralizowaną (najlepiej powyżej 1000 g/l ogólnej mineralizacji), która będzie jednocześnie szczególnie bogata w magnez, wapń i sód.

W jadłospisie warto uwzględnić ziemniaki, zielone, czerwone i pomarańczowe warzywa oraz owoce, jako dobre źródła potasu.

Co jeść w trakcie biegunki?

Podczas biegunki warto zwrócić uwagę na to, co spożywamy. Najlepiej jeśli będą to potrawy lekko strawne, gotowane w wodzie, na parze lub ostatecznie pieczone bez dodatku tłuszczu. Dobrze byłoby także zrezygnować ze smażenia, duszenia z dodatkiem tłuszczu, pieczenia z dodatkiem tłuszczu. Podczas biegunki nie  są zalecane produkty wzdymające i ciężko strawne jak: nasiona roślin strączkowych (np. groch, fasola), kapusta, cebula, czosnek.

Dobrze, żeby porcje były mniejsze niż zazwyczaj, lecz jedzone często.

Karmienie piersią w trakcie biegunki

Biegunka z reguły nie jest przeciwwskazaniem do karmienia piersią, nawet jeśli jest ona wywołana infekcją. Wraz z mlekiem do krwioobiegu dziecka będą przekazane przeciwciała, które będą pełnić funkcję ochronną przed rozwinięciem się infekcji. Dla pewności, skonsultuj to ze swoim lekarzem, ponieważ przyczyn wystąpienia biegunki jest wiele.

---

1. Poradnik Żywienia Kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii
2. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży i prawidłowym przebiegu